Mugallymçylyk mekdebiniň täzelikleri

Hä­zir­ki aja­ýyp döw­rü­miz­de or­ta we ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­rin­de be­ril­ýän bi­li­miň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga, ony hä­zir­ki za­ma­nyň ösen ta­lap­la­ry­na la­ýyk ge­tir­mä­ge aý­ra­tyn üns be­ril­ýär. Bu we­zi­pe­ler bi­lim iş­gär­le­ri­niň esa­sy ugur­la­ry bo­lup dur­ýar.

Bi­lim ber­me­giň düýp maz­mu­ny ça­ga­la­ryň öz­baş­dak pi­kir­le­niş en­dik­le­ri­ni ös­dür­mek­den, iş­jeň­li­gi ga­zan­mak­dan, köp­çü­lik­de özü­ňi alyp bar­ma­gy öw­ret­mek­den yba­rat­dyr. Şo­nuň üçin hem sa­pak­la­ry döw­re­bap usul­da gu­ra­mak baş mak­sa­dy­myz bo­lup dur­ýar. Şun­da ma­te­ma­ti­ka sa­pa­gy­ny hem döw­re­bap usul­lar bi­len öw­ret­mek ze­rur­dyr. Be­ril­ýän kes­git­le­me­le­riň, tas­syk­la­ma­la­ryň dog­ru­dy­gy­na göz ýe­tir­mek mak­sa­dy bi­len, ola­ry aý­dyň gör­nüş­de gör­kez­me­gi oňaý­ly usul ha­sap ed­ýä­ris. Bu ba­bat­da mul­ti­me­dia tag­ta­la­ry­nyň, komp­ýu­ter­le­riň we san­ly ul­ga­myň giň müm­kin­çi­li­ge eýe­di­gi­ni hem bel­le­mek ge­rek.

Okuw­çy­la­ryň erk ta­gal­la­la­ry­nyň ýo­ka­ry de­re­je­de ýü­ze çyk­ma­sy, mak­sa­da ýet­mek­dä­ki er­jel­li­gi we tu­tan­ýer­li­li­gi giň we berk akyl ýe­ti­riş gy­zyk­lan­ma­sy bi­len hä­si­ýet­len­di­ril­ýär. Kä­bir ede­bi­ýat­lar­da okuw­çy­la­ryň okat­mak işin­dä­ki öz­baş­dak­lyk de­re­je­si bi­len bag­la­ny­şyk­ly ola­ryň iş­jeň­li­gi­ni: rep­ro­duk­tiw — öý­kün­mek, göz­leg — ýe­ri­ne ýe­tir­mek we dö­re­di­ji­lik de­re­je­le­ri­ne böl­ýär­ler. Ma­te­ma­ti­ka sa­pa­gy oka­dy­lan­da okuw­çy­la­ryň iş­jeň­li­gi­niň gaý­ta­la­mak de­re­je­sin­den dü­şün­dir­mek de­re­je­si­ne, dü­şün­dir­mek de­re­je­sin­den bol­sa dö­re­di­ji­lik de­re­je­si­ne çen­li ýo­kar­lan­ma­gy­ny ga­zan­mak ge­rek. Bu bol­sa okuw­çy­la­ryň dün­ýä­ga­raý­şy­nyň ös­me­gi­ne hem, ýat­dan ha­sap­la­mak en­dik­le­ri­niň ke­ma­la gel­me­gi­ne hem oňyn tä­sir eder.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Ber­di­mu­ha­me­do­wyň baş­tu­tan­ly­gyn­da bi­lim öz­gert­me­le­ri üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de dö­re­dil­ýän giň müm­kin­çi­lik­ler bi­lim iş­gär­le­ri­ni öz kä­ri­ňe us­sat my­da­ma dö­re­di­ji­lik­de, göz­leg­de we ösüş­de bol­ma­ga ruh­lan­dyr­ýar. Mä­lim bol­şy ýa­ly, ma­te­ma­ti­ka or­ta mek­dep­de öw­re­nil­ýän esa­sy ders­le­riň bi­ri bo­lup dur­ýar. Şo­nuň üçin hem ma­te­ma­ti­ka der­si­niň maz­mu­ny­nyň üs­tü­ni na­za­ry we ama­ly äh­mi­ýe­ti ýo­ka­ry bo­lan tä­ze, der­wa­ýys mag­lu­mat­lar bi­len dol­dur­ma­ga döw­re­bap müm­kin­çi­lik­ler bar. Şeý­le­lik­de, ma­te­ma­ti­ka sa­pa­gyn­da äh­ti­mal­lyk­lar na­za­ry­ýe­ti­niň we ma­te­ma­ti­ki sta­tis­ti­ka­nyň ele­ment­le­ri, çyl­şy­rym­ly gö­te­rim­ler, ýö­ne­keý­je dif­fe­ren­sial deň­le­me­ler, dif­fe­ren­sial we şu­ňa meň­zeş mag­lu­mat­la­ry öw­ret­mek bol­ýar. Umu­man aý­da­nyň­da, mu­gal­lym­la­ra mek­dep­de ma­te­ma­ti­ka der­si­ni okat­ma­gyň usul­la­ry­ny yzy­gi­der­li kä­mil­leş­dir­mä­ge, okuw­çy­la­ra be­ril­ýän bi­li­miň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga äh­li müm­kin­çi­lik­ler dö­re­di­len­dir.

Mu­ham­met­gu­ly DUR­DY­ÝEW,

Ma­ry şä­he­rin­dä­ki 31-nji or­ta mek­de­biň mu­gal­ly­my.

Çeşmesi:Türkmenmetbugat